بسم الله الرّحمن الرّحیم

#یک‌نکته‌ازاین‌معنی

قسمت هفتم ، هفتم محرم الحرام

« اللّهُمَّ اجعَل مَحیایَ مَحیا مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ مَماتِی مَماتَ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّد ، خدایا زندگانی ام را زندگی]آمیخته به عشق[ محمد و خاندان محمد و مرگم را مرگ محمد و آل محمد قرار ده. »

ختم به خیر ...

در احادث و روایات متعدد آورده شده که نه تنها زندگانی می بایست بر اسلوب اسلام ناب محمدی باشد و پایه و اساس حیات دنیوی بر آن گذاشته شود بلکه در هنگام مرگ نیز باید موحد و مسلِم از دنیا رخت بربست. در مجال های متعدد از زندگانی الأَئمة الْهُداه المَهدیین برایمان متذکر شده اند . حال در این فرصت می‌خواهیم بررسی کنیم که رحیل آل‌الله و مومنان به سرای باقی چگونه است تا بدانیم در این فراز از دعا از خداوند متعال چه چیزی را درخواست می کنیم.

سه مورد از خصوصیات ممات محمد و آل محمد بدین شرح است :«

1- هیچ کدام از ائمه معصومین با مرگ طبیعی از دنیا نرفتند بلکه به واسطه اعداء یا به آن ها زهر خورانده شد و یا با ضرب و جرح شهید شدند . حضرت امام حسن(ع) پس از شهادت پدر خود امیر المؤمنین(ع) در ضمن سخنرانی خود فرمود:« پیامبر اکرم به من خبر داده که امامت در اختیار دوازده امام از اهل بیت اوست که برگزیده اند. هیچ کدام از ما نیست مگر اینکه یا مسموم می شود و یا مقتول.»[1] و البته حدیث دیگری هم با همان مضمون حدیث ذکر شده از امام رضا‌(ع) نقل شده است که می‌فرمایند :« وَاللهِ ما مِنّا مَقتولٌ اَو شَهیدٌ ، از ما معصومین نیست مگر اینکه کشته وشهید می شود.»[2]

2- مسلمان از دنیا می‌روند. این مورد آنقدر با اهمیت است که حضرت یوسف در قرآن از خدا می‌خواهد که مسلمان بمیرد (یعنی تسلیم خدا باشد) :« تَوَفَّنِی مُسْلِماً »[3]. بله ، موارد بسیارند آن ها که در زندگی مسلمان بودند اما به واسطه اِعمالِ برخی افعال مسلمان نمی‌میرند و این بدان معنی است که از آثار شوم آن اثم معمول ، عدم موت بر دین اسلام است. اما صالحان روزگار همان طور که در زندگی مسلمان بوده‌اند مسلمان نیز می‌میرند . یکی از آن دسته افرادی که مسلمان از این دنیا نمی‌روند کسانی هستند که لجاجت و كتمانِ حق و کفر را تا هنگام مرگ ادامه مى‏دهند . خداوند در بیان سرنوشت آن ها می‌فرماید :« إِنَّ الَّذِینَ كَفَرُوا وَ ماتُوا وَ هُمْ كُفَّارٌ أُولئِكَ عَلَیْهِمْ لَعْنَةُ اللَّهِ وَ الْمَلائِكَةِ وَ النَّاسِ أَجْمَعِینَ ، كسانى كه كافر شدند و در حال كفر از دنیا رفتند، لعنت خدا و فرشتگان و همه مردم بر آنها خواهد بود .»[4]

3- ممات محمد و آل محمد(ص) همراه با آرامش و بدون هیچ سختی است . امام سجّاد(ع) در پاسخ به پرسش شخصی درباره این که مرگ کافر و مومن چگونه است؟ فرمودند :« ]مرگ[ برای مؤمن چون کندن جامه‏‌هایی چرکینِ شپشی‏ از تن ‏است و از هم ‏گسستن‏ کُند و زنجیرهای گرانبار و جایگزین کردن فاخرترین و خوشبوترین جامه‏‌ها و راهوارترین مرکب‏‌ها و امن‏‌ترین منزل‏‌ها و برای کافر به منزله کندن جامه‏‌هایی فاخر از تن و منتقل شدن از منزل‏‌هایی امن و جایگزین کردن آنها به کثیف‏‌ترین و خشن‏‌ترین جامه‏‌ها و وحشتناک‌ترین منزل‏‌ها و بزرگترین عذاب است .» [5] پیامبر خدا(ص) نیز در حدیثی دیگر می‌فرمایند: "مرگ دسته گل خوشبوی مؤمن است .»[6]

پس ما هنگامی که می‌گوییم « وَ مَماتِی مَماتَ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّد » دست کم از خدا طلب می‌کنیم که هم شهادت را نصیبمان کند ، هم راحت و مسلمان از دنیا برویم . به عبارتی واضح و ملموس تر عاقبت بخیر شویم .

خدایا چنان کن سرانجام کار / تو خشنود باشی و ما رستگار

پی نوشت ها :

1- بحارالأنوار ، ج44 ، ص 139 ؛ جلاءالعیون ، شبر ، ج1 ، ص 370 .

2- شیخ صدوق ، من لایحضره الفقیه ، ج2 ، ص585 ،  ح 3192 .

3- سوره یوسف آیه 101 .

4- سوره بقره آیه 161 .

5- معانی الأخبار: 289 / 4 منتخب میزان الحکمة: 518

6- کنزالعمّال: 42136 منتخب میزان الحکمة: 518