برگرفته از خطبه اول نماز جمعه ۱۲ فروردین ماه جهرم به امامت حجت الاسلام والمسلمین دکتر مدبر
.... وَعَلَىالرَّعِيَّةِ بِالاِنْصافِ وَحُسْنِالسّيرَةِ، وَبارِكْ لِلْحُجّاجِ وَالزُّوّارِ فِيالزّادِ وَالنَّفَقَةِ، وَاقْضِ ما اَوْجَبْتَ عَلَيْهِمْ مِنَالْحَجِّ وَالْعُمْرَةِ، بِفَضْلِكَ وَرَحْمَتِكَ يا اَرْحَمَالرّاحِمينَ.
امام زمان (ارواحنا فداه) در بیست و پنجمین فراز از فرازهای 26گانه دعایشان برای رعیت دعا فرمودند و دو ویژگی انصاف و حسن سیرت را از خداوند متعال برای آنها درخواست کردند. رعیت در زمان ما یک معنایی دارد که در صدر اسلام و در لسان بزرگان دین، ائمه طاهرین معنای دیگری داشته است. یکی از وظایف کسانی که میخواهند احادیث اهل بیت(ع) و متون دینی را معنا و شرح و بسط دهند این است که ببینند این معنایی که الان از یک واژه به ذهن متبادر میشود و مردم آن را میفهمند در صدر اسلام و زمان صدور حدیث هم همین معنا را داشته است؟
چون معانی واژهها به مرور زمان گاهی دچار تغییر و تحول میشوند. مثلا واژه قهرمان در ورزش قهرمانی به کار میرود در حالی که صدر اسلام به معنای پیشکار بوده است « المرأة ريحانة وليست بقهرمانة » خانمها گلبوتهاند، شاخه گلند، قهرمان نیستند یعنی پیشکار نیستند که مانند یک نوکر همه کارها به آنها محول شود. و یا واژه استعمار که الان معنای بدی دارد. در حالی که وقتی خداوند متعال میفرماید: «واستعمرکم فیها» یعنی من شما را استعمار کردم که کره زمین را همواره آباد نگه دارید.
واژه رعیت هم همین گونه است که در زمان ما یادآور همان نظام ارباب و رعیتی و فئودالیته است که کسانی ارباب و بقیه هم رعیتشان باشند و این معنای خوبی نیست.
رعیت از رعی(رعا) گرفته شده که به معنای حفظ و نگهداری است و در ادبیات دینی به حاکم جامعه اسلامی راعی گفته میشود و رعیت همان توده مردم هستند نه کسانی که ارباب بالای سرشان است. پس راعی کسی است که موظف به حفظ و نگهداری حقوق و آزادی و جان و مال و ناموس عموم مردم است که استحقاق مراقبت و محافظت دارند. اینکه به چوپان هم راعی گفته شده به واسطه این است که موظف است از گوسفندان نگهبانی و حفاظت نماید نه این که راعی به معنای چوپان باشد.
امام زمان (عج) از خدای متعال برای عموم جامعه مسلمین ویژگی مهم انصاف را هم خواستهاند که نسبت به خداوند و همدیگر و حاکمان و مسئولینشان انصاف داشته باشند. انصاف نقطه مقابل ظلم و اجحاف و تبعیض است.
بزرگان فرمودهاند اگر بخواهید به قاعده انصاف عمل کنید، آن چیزهایی که برای خودتان خوب میدانید را برای همه خوب بدانید و آن چیزهایی که برای خود بد میدانید برای هیچ کس نخواهید.
عربی بیابانی رکاب مرکب پیامبر(ص) که عازم جهاد بود را گرفت و عرض کرد یارسول الله میدانم عجله دارید ولی توصیهای بفرمایید تا من با عمل به آن اهل بهشت شوم. حضرت خیلی خلاصه فرمودند آن چیزهایی که دوست داری که مردم نسبت به تو انجام دهند تو هم نسبت به مردم انجام بده و آن چیزی هم که دوست نداری برای مردم نخواه.
همان توصیهای که به امام علی (ع) فرمودند که:
« یا علی! ما کرهته لنفسک فاکره لغیرک و ما احببته لنفسک فاحببه لاخیک»
این قاعده طلایی مشترک بین همه ادیان است و اگر روزی همه تصمیم بگیرند به همین یک حدیث یعنی مسئله انصاف پایبند باشند و به آن عمل کنند همگی خوشبخت و سعادتمند و اهل بهشت خواهند بود چنانکه امیرالمومنین(ع) فرموده است « الإنصافُ أفضَلُ الفَضائلِ » انصاف سرآمد همه فضایل اخلاقی است.
اگر زوجین، بچهها، والدین، همسایهها، کسبه و بازاریها ، کشاورزان، مردم و مسئولین و همکاران و همه .
همه واقعا روزی تصمیم بگیرند نسبت به هم انصاف داشته باشند و به همدیگر ظلم و اجحاف نکنند، دنیا و آخرت انسان گلستان میشود.
«حسن سیره» هم درخواست دیگر حضرت است. سیره از سیر گرفته شده و به معنی حرکت و رفتار است و مصدر نوعی است و نوع حرکت و شکل رفتار را میرساند که امروزه به آن سبک زندگی هم گفته میشود. همان چیزی که مقام معظم رهبری درآخرین و هفتمین توصیه در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی به عنوان یک مساله محوری معرفی کردند که باید جدی گرفته شود و دامنه بسیار وسیعی هم دارد.
بیست ششمین و آخرین دعای آن حضرت برای برکت و ارزانی در زاد و توشه و هزینه زائران خانه خدا و حاجیان است تا مسلمانان بتوانند به راحتی در آن شرکت کنند و این یک پیام است که مسئله حج بسیار با اهمیت است. چنانکه در روایات در باره جایگاه و شأن حج آمده که: « جعله سبحانه و تعالى للاسلام علما »
حج علم و پرچم اسلام است و اگر کسی بخواهد وضعیت دنیای اسلام را بفهمد باید به حج نگاه کند و معالاسف بعضی از دشمنان دانای ما به اهمیت حج بیش از ما پی بردهاند.
سالیان دور کلارستون نخست وزیر متعصب انگلستان از غربیان کمک خواست که فکری برای تضعیف مراسم حج کنند که باعث فراگیر و جهانگیر شدن اسلام میشود و بالاخره کسانی را مسلط کردند که بتوانند حج را کنترل کنند.
امام صادق (ع) فرموده که بر حکومت اسلامی لازم است که اگر روزی احساس شد مردم به دلیل مشکل مالی نمیتوانند به حج بروند از بیتالمال در این مورد هزینه کند تا حج تعطیل نشود.
امام علی(ع) هم میفرماید«لاتترکواحج بيت ربکم فتهلکوا» مبادا حج را سرسری گرفته و تعطیل کنید که خداوند عذاب میکند و نابود میشوید.
امیدواریم خداوند متعال همه این دعاهای بیست و ششگانه را در حق همه ما مستجاب بفرماید.