برگرفته از خطبه اول نماز جمعه جهرم، بیستم اسفند ماه ۱۴۰۰ توسط حجت الاسلام والمسلمین دکتر مدبر
.... وَعَلَى‌الاَغْنِياءِ بِالتَّواضُعِ وَالسَّعَةِ، وَعَلَى‌الْفُقَراءِ بِالصَّبْرِ وَالْقَناعَةِ ....
امام زمان(عج) در بیست و بیست و یکمین فراز به اغنیا و فقرا دعا فرمودهاند.
در ادبیات دینی ما اگر اغنیا و فقرا آن‌گونه که اسلام خواسته باشند جایگاه بسیار مهم و بنیادین دارند.
امیرالمومنین (ع) در نهج‌البلاغه دارند که:
« قِوامُ‌الدِّينِ والدنيا بأربَعةٍ: عالِمٍ مُستَعمِلٍ عِلمَهُ، و جاهِلٍ لا يَستَنكِفُ أن يَتَعلَّمَ، و جَوادٍ لا يَبخَلُ بمَعروفِهِ، و فَقيرٍ لا يَبيعُ آخِرَتَهُ بدُنياهُ »
استواری دین و دنیای مردم به چهار گروه وابسته است که دو گروه همین اغنیا و فقرا هستند.
ثروتمندانی که بخیل نیستند، اهل جود و سخاوتند و فقیرانی که آبروی فقرو قناعت را نمی‌برند؛ به تعبیر جناب حافظ:
ما آبروی فقر و قناعت نمی‌بریم --- با پادشه بگوی که روزی مقدر است
امام زمان(ع) برای ثروتمندان درخواست توفیق تواضع دارند.
واقعیت این است که بسیاری از انسانها وقتی ثروتمند می‌شوند خود را گم کرده و حالت کبر و غرور پیدا می‌کنند و اگرپولداری تواضع داشته باشد انسان خودساخته و ارزشمندی است.
روزی پیامبر(ص) با اصحاب و یاران در مسجد نشسته بودند. فقیری که لباس کهنه‌ای داشت وارد جلسه شد. او از پیامبر آموخته بود که هرجای مجلس خالی بود بنشیند و درکنار فرد ثروتمندی که لباس‌های نو به تن کرده بود نشست. حضرت دید که آقای ثروتمند مقداری خودش را جمع و جور کرد و فاصله گرفت. پیامبر(ص) بلافاصله واکنش نشان داد و فرمود: ترسیدی که فقرش به تو سرایت کند؟ عرض کرد نه یارسول الله! حضرت فرمود: ترسیدی ثروتت به او بچسبد؟ عرض کرد خیر یارسول‌الله! بازحضرت فرمود: ترسیدی لباس‌هایت کثیف شود؟ عرض کرد نه یارسول الله! فرمودند: پس چرا این‌کار کردی؟ این بنده خدا که مقداری وجدانش بیدار بود فورا به اشتباه خوداعتراف کرد و گفت الان حاضرم برای جبران این اشتباه نیمی از دارایی‌ام را به او ببخشم تا مرا ببخشد. مسلمان فقیر بلافاصله گفت یارسول الله(ص) من این هدیه را نمی‌پذیرم چرا که می‌ترسم من هم مثل این بنده خدا با پولدار شدن خودم را گم کنم.
اگر انسانی ظرفیت مال را نداشته باشد آن مال تبدیل به بلا می‌شود.
امام امیرالمومنین(ع) می‌فرمایند: مال و قدرت و علم و مدح و جوانی برای انسان مستی می‌آورد و از جای خود بیرون می‌راند
« يَنبَغِي للعاقِلِ أن يَحتَرِسَ مِن سُكرِ المالِ، و سُكرِ القُدرَةِ، و سُكرِ العِلمِ، و سُكرِ المَدحِ، و سُكرِ الشَّبابِ »
متاسفانه گاهی دیده می‌شود وقتی افراد تنگدست یکباره پولدار می‌شوند کاملا عوض می‌شوند وخود را تافته جدابافته می‌دانند و این تکبر، خدا و نماز و مسجد را برایشان کمرنگ می‌کند. لذا امام زمان(عج) دعا می‌کند که خدایا اگر به کسانی پول دادی معرفت هم بده تا تواضع را از دست ندهند.
در قرآن کریم از ثروتمندانی چون حضرت سلیمان(ع) نام برده شده که هرگز از جای خود بیرون نرفتند. واقعا کدام ثروتمند روزگار ما ثروتی مانند او دارد که به قیاس درآید و آیا او خود را گم کرد؟ همیشه می‌گفت من بنده و فقیر الی‌الله هستم و خود را خادم مردم می‌دانست. از آن طرف قارون را بنگریم که ثروتش او را به زمین فرو برد چون تواضع نداشت.
گاهی هم ثروتمند ادعا می‌کند که من با لیاقت و شایستگی و دانش خودم اینها را به دست آورده‌ام
« إِنَّمَا أُوتِيتُهُ عَلَى عِلْمٍ عِنْدِي 78 قصص »
دیگر خداوند متعال را بنده نیست و بندگان را هم آدم حساب نمی‌کند.
امام(ع) برای ثروتمندان دعا فرمودند که بخیل نباشند و اهل گشاده دستی باشند. ثروت چیز خوبی است اگر به دست اهلش بیفتد.
آثار خیر ثروتمندان خودساخته در این شهر جهرم کم نیست! درمانگاهها، بیمارستان‌ها، مراکز آموزشی، مدرسه‌ها، دانشگاهها، حوزه‌ها، پس ثروت چیز خوبی است.
مقام معظم رهبری(حفظه‌الله) در بیانیه گام دوم انقلاب فرمودند که نه تنها اسلام با ثروت و ثروتمندشدن مخالف نیست بلکه تشویق هم کرده اما به این شرط که انسان، بخل و تکبر نداشته باشد و مست نشود و خود را گم نکند.
اما اگر انسان تنگدست شد باید صبور باشد.
کم نیستند افراد تنگدست و فقیری که با بی‌صبری و عجله به دنبال پولدار شدن می‌روند و و فکر می‌کنند همه پولدارها یک شبه پولدار شده‌اند و دست به کارهایی می‌زنند که نهایتش زندانی شدن است. متاسفانه بعضی از جوانان هم با همین تفکر به راههایی کشیده می‌شوند که پایانش شکست است و گاهی چند نفر دیگر را هم بدبخت و بیچاره می‌کنند.
عبور از فقر، مستلزم صبر و مقاومت و کار و تلاش و دوری از عجله و بی‌صبری است.
قناعت، ثروت است و انسان قانع ثروتمند است هرچند مال و منال کمی داشته باشد و پولدار بی‌قناعت همیشه گداست.
بزرگان دین فرمودهاند قناعت، عزت و سربلندی است و نقطه مقابلش حرص و طمع است که آدم را ذلیل می‌کند.
عارفی برای اقامه نماز وارد مسجدی شد. تعدادی کودک برای آموزش قرآن در آنجا جمع شده بودند. کودک فقیری که فقط نان خشک به همراه داشت وقتی دید بچه ثروتمندی حلوا دارد گفت به من حلوا می‌دهی؟ بچه ثروتمند گفت بله می‌دهم اما به این شرط که سگ من بشوی و برایم عوعو کنی. کودک فقیر هم صدای سگ درمی‌آورد و مقداری حلوا می‌گرفت. عارف هم نگاه می‌کرد و اشک می‌ریخت. به او گفتند چرا گریه می‌کنی ؟ گفت اگر این کودک قناعت را یاد گرفته بود لازم نبود سگ همنوع خودش بشود و عوعو کند و دم تکان بدهد که به او حلوا بدهند.
لذا بزرگان دین فرمودهاند مناعت طبع و قناعت داشته باشید زیرا حرص و طمع و عجله برای پولدار شدن انسان را ذلیل می‌کند و آرام و قرار را از زندگی می‌برد چون قدر داشته‌های خود را نمی‌داند و شاکر نیست. کسانی هم که این روزها با این که وضع خوبی دارند بیشتر از فقرا نق می‌زنند درس قناعت را یاد نگرفته‌اند چون قناعت مخصوص فقرا نیست.
آن کسی که قانع نباشد همیشه احساس می‌کند گداست و به دنبال مال بیشتر می‌دود و هیچوقت هم زبانش به شکر باز نمی‌شود.
امیدواریم خداوند به ما توفیق بدهد اگر روزی پولدار شدیم ظرفیت و معرفتش را هم پیدا کنیم و اگر روزی فقیر شدیم خدای متعال به ما صبر، مقاومت و قناعت عنایت کند.