برگرفته از خطبه اول نماز جمعه جهرم مورخ 10-10-1400
«...وَطَهِّرْ بُطُونَنا مِنَ الْحَرامِ وَالشُّبْهَةِ...»
هشتمین فراز از دعای مشهور امام زمان (ارواحنا فداه) به ما آموزش می‌دهد که از خداوند متعال بخواهیم اندرون بدن ما را از حرام و شبهه‌ناک طاهر گرداند. اولین نکته‌ای که جلب توجه می‌کند این است که آن بزرگوار واژه طهارت را به کار برده است. گویی لقمه حرام و شبهه ناک نجس است و نیاز به طهارت دارد. ابتدا باید نجاست را ازاله کرد و آن را از بین برد، بعد با چیزی آن را طاهر نمود مانند آب که لباس را طاهر می‌کند. گویی معده هم این‌گونه است که ابتدا باید از لقمه مشتبه و حرام که خود نجاست است پاک شود آن‌گاه آن را طاهر کرد. پس طهارت چیزی فراتر از پاک شدن است.
در فراز قبلی از خداوند خواستیم که دلهای ما را مشحون از علم و معرفت قرار بدهد و در این جا حضرت بلافاصله این طهارت را طلب می‌کند. گویی این دو با همدیگر ارتباط دارند بدین صورت که یکی از پیش نیازهای بهره‌مندی از علم و معرفت همین طهارت از لقمه حرام و شبهه ناک است که تاثیر منفی دارد. بنابراین کسانی که در وادی علم و معرفتند و دوست دارند قلبشان مشحون از علم و معرفت شود باید خیلی مواظب خوراکشان باشند. « فَلْيَنظُرِ الْإِنسَانُ إِلَى طَعَامِهِ عبس 24» در حالات مرحوم کربلایی کاظم که با عنایتی از طرف خدای متعال توانست تمامی قرآن را بخواند آمده که گاهی پس از غذا خوردن در میهمانی، گوشه خلوتی پیدا می‌کرد و با انگشت زدن آن را بالا می‌آورد و اگر سوال می‌کردند می‌فرمود این غذایی که خوردم مشکل داشت چون احساس کردم آن چیزی که خدا به من داده تضعیف شده و سرعت تلاوتم کم شده است. این مطلب در حالات بعضی دیگر از علمای بزرگ مثل مرحوم آیة‌الله‌العظمی دُرچه‌ای از اساتید بزرگ مرحوم آیة‌الله‌العظمی بروجردی هم نقل شده که ایشان هم هرگاه متوجه می‌شد غذایی که خورده شبهه دارد همین کار را انجام می‌داد.
البته برای تحقق این امر به دعای تنها هم نباید اکتفا کرد چون دعا مانند نمک غذاست و بقیه را باید با تلاش، دقت، مراقبت و جهاد به دست آورد و همیشه به دنبال لقمه حلال بود. وجود شریف خاتم انبیا محمد مصطفی (ص) فرمودند که عبادت هفتاد جزء دارد و بهترین و مهمترین و بافضیلت‌ترین آن طلب روزی حلال است. بنابراین کسی که در زندگی تلاش می‌کند که روزی حلال را به زندگی‌اش ببرد یکی از بافضیلت‌ترین عبادت‌ها را انجام می‌دهد و باز فرمود:«طَلبُ الحَلالِ فَريضةٌ على كُلِّ مُسلمٍ و مُسلمةٍ ».
اگر خدای ناکرده به واسطه ارتکاب بعضی از گناهان و روش‌های غلط برای کسب درآمد چیزهای حرام به زندگی وارد شود زندگی انسان را نابود می‌کند. فرموده‌اند از آثار سوء لقمه حرام این است که توفیقاتی مانند حال عبادت و معنویت از انسان سلب می‌شود. امام صادق (ع) فرمودند یکی از آثار لقمه حرام این است که در نسل انسان اثر سوء می‌گذارد. در روایت است که یک لقمه حرام تا چهل روز مقبولیت نماز را از بین می‌برد و دعا مستجاب نمی‌شود که غیر از صحیح بودن نماز است. شخصی خدمت پیامبر(ص) عرض کرد دوست دارم خداوند دعایم را اجابت کند. حضرت فرمود: فکری برای لقمه‌هایی که می‌خوری بکن که طاهر و طیب و حلال باشد. یکی از آثار بد لقمه حرام، دوری از هدایت و ایجاد سنگدلی است. همه شنیده‌ایم که حضرت سیدالشهدا (ع) در روز عاشورا بارها به میانه میدان رفت و بسیار تلاش کرد که دشمن را بیدار و هدایت کند اما متاسفانه کارشان به‌جایی رسید که هلهله کردند که صدای امام زمانشان به‌گوش نرسد، آن‌گاه حضرت فرمودند علت گمراهی شما این است که معده‌هایتان مملو از لقمه‌های حرام است و بردل‌هایتان مهر خورده و دیگر قابل هدایت نیستید. خلاصه این دعای شریف به ما هشدار می‌دهد که نکند با قسم دروغ، شهادت دروغ، کلاه‌برداری، گرانفروشی، کم فروشی، دزدی و اختلاس، مال حرام کسب کنیم و هدایت، توفیقات، برکات و نورانیت را از خود و خانواده‌مان دور کنیم و عاقبت به شری را بخریم.
امام زمان(عج) در این دعای شریف بعد از دوری از حرام، دوری از لقمه‌های مشتبه هم درخواست کرده‌اند. این لقمه مشتبه چیست؟ لقمه مشتبه، خوراکی یا آشامیدنی است که انسان نمی‌داند حلال یا حرام است که با مال حلال مخلوط به حرام فرق می‌کند که یقین داریم حرام در آن هست. نکته‌ای که در اینجا مطرح می‌شود این است که اگر بنا باشد از همه چیزهایی که نمی‌دانیم حرام یا حلال است اجتناب کنیم زندگی سخت می‌شود. کاسبی که جنسی از او می‌خریم و نمی‌دانیم این جنس را از کجا آورده و آیا اهل خمس و زکات هست و یا موارد مشابه زیادی که در زندگی با آنها روبرو هستیم. بزرگان دین که به افراد عادی و آحاد جامعه فرموده‌اند لقمه شبهه‌ناک نخورید منظورشان این نیست که از هر لقمه‌ای که ندانید حرام یا حلال است اجتناب کنید که اگر این‌گونه باشد باید مثل انسانهای نخستین در غار زندگی کنیم که از همه چیز به دور باشیم. آیا واقعا ائمه طاهرین (ع) و بزرگان دین از بازار مسلمین خرید نمی‌کردند و با آحاد جامعه مبادلات مالی نداشتند؟ نه این‌گونه نیست و به قول طلاب عزیز« این احتیاط خلاف احتیاط است» که ممکن است به وسواس مبتلا شویم و خود و زن و بچه و بستگان را دچار مشکل کنیم. از طرفی هم فرموده‌اند شما مأمور به تجسس نیستید که مثلا فلانی خمس می‌دهد یا نمی‌دهد وچه بسا این کار گناه و باعث بردن آبروی مؤمن باشد. لذا فقهای عظام فرموده‌اند استفاده از لقمه شبهه‌ناک و یا چیزهایی که مشتبه است حرام نیست، حتی مرحوم حضرت امام آن را مکروه هم نمی‌داند. روایاتی هم که در مورد رعایت انسان دراین موارد آمده ارشادی است که انسان به حرام نیفتد چرا که احتیاط مطلوب است آن هم نه برای همه، بلکه برای کسانی که می‌خواهند مقداری فراتر از انسانهای معمولی به سوی معرفت و خودسازی بروند: « لَا وَرَعَ كَالْوُقُوفِ عِنْدَ الشُّبْهَةِ » در این جا بحث از ورع است که از مراتب عالی تقواست و کسانی که در این وادی هستند باید مقداری احتیاط بکنند. فرموده‌اند: « كُلُّ شَيْءٍ هُوَ لَكَ حَلاَلٌ حَتَّى تَعْلَمَ أَنَّهُ حَرَامٌ بِعَيْنِهِ » این فرمایش اصالة الحلیة است. گاهی میزبان خود را به زحمت انداخته و با صرف هزینه، غذایی طبخ کرده که یکباره مهمان می‌گوید من اعتمادی به مرغ‌های فلان بازار ندارم و میل نمی‌کنم! آیا این اذیت و آزار مومن نیست؟! گاهی هم شنیده می‌شود که فلان شخص در اداره یا محیط کارش از خودکار آنجا استفاده نمی‌کرده اما با توجیهاتی اختلاس‌های چند هزارمیلیاردی انجام داده است! به هر حال اگر انسان در مورد لقمه‌ای یا مالی شبهه قوی دارد که صاحبش سالها اهل حرام خواری است باید اجتناب کند اما اگر به جایی دعوت شد که حتی احتمال پنجاه پنجاه دارد می‌تواند تعارف را بپذیرد و زیاد سخت نگیرد.